Dio svakodnevne stomatološke prakse u rehabilitaciji djelomično i potpuno bezubih pacijenata danas su i protetski radovi na implantatima. Razlog tome je sve veći broj specialista i dobro edukovanih stručnjaka, usavršavanje implantoloških sistema, pojava jeftinijih i jednostavnijih sistema, a samim time i povećano pacijentovo zadovoljstvo ishodom terapije i poboljšanje njegova oralnog zdravlja. Brojna klinička istraživanja potvrdila su visok procenat uspješnosti implantata, ali da bi danas mogli govoriti o uspješnoj terapiji sve veću važnost dajemo estetskim parametrima, odnosno što boljoj imitaciji i obnovi crvene i bijele estetike zuba.
Zbog toga već pri završetku perioda oseointegracije treba slijediti već poznate i naučno potvrđene kliničke protokole sa estetski i funkcijski optimalanim ishodom u svim fazama impiantoprotetike. Korištenje individualnih gingiva formera i privremenih kruna od pomoći nam je u konstruisanju prelazne zone od izlaznog profila implantata do površine gingive, odnosno uspostavi što idealnije visine i širine papila, visine gingivnog zenita kao i njene konture.
Za zadržavanje postignutih rezultata neophodno je poznavanje tehnike prenošenja postignute konture prelazne zone, odnosno tehnike njenog otiskivanja. Zadovoljavajućim protetskim radom na prednjim zubima više se ne smatra metalna, već keramička nadogradnja i kruna. Izrađene su od keramike velike čvrstoće i odličan su izbor u prednjim područjima s tankim biotipom gingive.
Jedan od najvažnijih parametara je odnos visine gingive između središnjeg i bočnog gornjeg incisiva, ali i odnos prema papili. Uglavnom pod uspjehom podrazumijevamo u potpunosti imitaciju prirodnih struktura. Ali ako u obzir uzmemo različitosti u percepciji oro-facijalnih struktura između opšte populacije i
stomatologa, možemo zaključiti da i manja odstupanja od idealne estetike takođe mogu biti zadovoljavajuća i da i u tim slučajevima takođe možemo govoriti o estetski zadovoljavajućim rezultatima. Kokich i saradnici su pokazali da stepen edukacije stomatologa utiče na percepciju lijepote zuba i osmjeha, a osobe koje pripadaju opštoj populaciji bile su najmanje kritične. Možemo zaključiti da je opštoj populaciji prihvatljiv velik raspon odstupanja od idealnih vrijednosti, odnosno da im je prihvatljiva asimetrija položaja zuba i okolnih struktura donje trećine lica. Uzimajući u obzir razliku u percepciji asimetrije ruba gingive i pomaka sredine zubnog luka, rezultati ukazuju da ortodonti uočavaju pomak sredine već od 1 mm, protetičari od 3 mm, dok opšta populacija primjećuje pomak preko 4 mm. Asimetrija ruba gingive od svega 0,5 mm uočljiva je stomatolozima, dok opšta populacija zapaža asimetriju tek kad pređe 2 mm. Garon i Atalia su došli do zaključka da su žene tolerantnije na vidljivost zubnog mesa pri osmjehu, ali da svoju pažnju usmjeravaju na detalje zuba i okolnih mekih struktura pri osmjehu.
Kako bi se u svakodnevnoj praksi rada sa implantatima što više približili prihvatljivim i predvidljivim estetskim rezultatima potrebno je poznavati klinički protokol hiruškog i protetskog rada. Nakon perioda oseointegracije korištenje individualnih gingivaformera i privremenih kruna od pomoći nam je u konstruisanju prelazne zone od izlaznog profila implantata do površine gingive, odnosno uspostavi što idealnije visine i širine papila, visine gingivnog zenita kao i njene
konture. Za zadržavanje postignutih rezultata neophodno je poznavanje tehnike prenošenja postignute konture prelazne zone, odnosno tehnike njenog otiskivanja. Zadovoljavajućim protetskim radom na prednjim zubima više se ne smatra samo metalna, već keramička nadogradnja i kruna. U obzir pri izboru treba uzesti estetske, biološke i tehničke aspekte. Estetski kriteriji u obzir uzimaju liniju osmjeha, biotip gingive, boju susjednih zuba i estetska očekivanja pacijenta. Biotip gingive nam je posebno bitan ako se radi o tankom biotipu i metalnim nadogradnjama, jer se tada povećava mogućnost prosijavanja sive boje. Nadogradnja i kruna od pune keramike bojom se puno bolje uklapa među susjedne zube za razliku od metalkeramike. Biološki kriteriji podrazumijevaju resorpciju kosti i recesiju gingive, i ne pokazuju razliku između keramike i metala. Druge studije smatraju da su titanske površine jedine biokompatibilne, dok je keramika nedovoljno ispitana i za sada se ne smatra materijalom izbora. Sa tehničkog aspekta nadogradnje od cirkonske keramike pokazale su jednaku jednogodišnju funkciju i zadovoljavajući dosjed u izlaznu platformu implantata, za razliku od aluminij-oksidne keramike od kojih su se izrađivale prve nadogradnje i koje su pokazivale visok postotak fraktura.
Kao što treba poznavati odlike nadogradnji tako treba poznavati mogućnosti i prednosti keramičkih sistema koji se koriste u izradi krunica i mostova na implantatima, kao i prednosti i nedostatke krunica na vijak i onih na cementiranje.
Izvor: Zbornik radova USSI EDI, Dr. sc Nikola Petričević
