Terapija fluorom duže je od pet decenija okosnica preventivnih strategija protiv karijesa, zapravo otkako se počelo s fluoridacijom vode . Zaštitni faktori u usnoj šupljini, a i dodatno uzimanje sredstava kao što su fluoridi te bioraspoloživi kalcij i fosfati, potiču remineralizaciju cakline. Stomatolozi se u protukarijesnoj preventivi često lokalno koriste fluoridima. Njihov najvažniji učinak jeste djelovanje na dodirnu površinu zuba/plaka, poticanje remineralizacije rane karijesne lezije i smanjivanje topljivosti cakline. Lakovi su razvijeni s namjerom da se poboljša djelovanje između fluorida i zubne cakline jer u tankom sloju duže ostaju na površini zuba (12 ili više sati) i sprječavaju trenutni gubitak fluorida nakon aplikacije. Nakon nanošenja lak djeluje kao da je spremnik iz kojega se sporo otpuštaju fluoridi. Osim lakova i kompleks kazeinfosfopeptid i amorfni kalcijev fosfat u obliku paste ima snažan antikariogeni učinak zahvaljujući fosfoproteinu kazeinu i kalcijevu fosfatu. Kazein-fosfopeptid sadrži sekvencu koja stabilizuje kalcijev fosfat u otopini vežući amorfni kalcijev fosfat na svoj višestruki ostatak fosfoserina.
Kalcij i fosfati, otpuštaju se tokom demineralizacije iz hidroksiapatitnih kristala i u slučaju da demineralizacija potisne remineralizaciju to rezultira razvojem potpovršinske lezije. To inicijalno zahvata samo caklinu i često rezultira pojavljivanjem bijelih tačaka jer je određena količina potpovršinskih minerala izgubljena, pa se mijenja izgled tvrdoga zubnog tkiva.
Slina je prezasićena kalcijem i fosfatom i to pomaže u sprječavanju demineralizacije kada se postigne kritični pH tokom djelovanja kiseline. Više od decenije pojedini istraživači i stručnjaci preporučuju profesionalnu primjenu topikalnih fluorida za osobe s umjerenim do visokim rizikom od karijesa.
Uticaj topikalnih fluorida dobro je poznat u prevenciji karijesa i jačanju otpornosti minerala zuba, kad je riječ o kariogenim promjenama. Mehanizam za smanjenje demineralizacije i za lakšu remineralizaciju uključuje promjenu mineralne strukture cakline stvaranjem kalcijeva fluorida i fosfatnih minerala te povećanjem fluorida na površini cakline.
Izloženost razmjerno visokom sadržaju fluorida, najčešće na površini cakline, potiče stvaranje kalcijeva fuorida. Tretmanom caklinskih pločica zaštitnim fluoridnim gelom, fluoride te kalcijevi i fosfatni ioni postaju dostupni, što može biti važno za transformaciju površinskog kalcijeva fluoride u fluorhidroksiapatite.
Postupno otpuštajući preparati, kao što su lakovi, mogu dugo profilaktički djelovati. Učinkovitost zavisi o stepenu i količini otpuštanja iz osnovnog materijala. Postupno otpuštajući sistemi brzo otpuštaju aktivne tvari, a zatim slijedi spora faza otpuštanja.
Inhibicija demineralizacije i promocija remineralizacije zahtijevaju dovoljne količine kalcija, fosfata I fluorida. Ako se na površini zuba može održavati viša nivoa tih minerala prije djelovanja kiseline i tokom tog procesa, njihova povećana koncentracija sprječava migraciju kalcija i fosfata iz zuba. Poznato je da prezasićenost kalcijem i fosfatom u ustima rezultira povećanom otpornošću na demineralizaciju i da je tada slina prezasićena tim ionima. Tokom remineralizacije fluorid je na površini demineralizirane cakline, na površini demineraliziranih caklinskih kristala i privlači kalcij i fosfate te se na taj način remineraliziraju kristali.
Nakon primjene topikalnih fluorida, kalcijevi se fluoride oblikuju poput kuglica na površini zuba. Osim toga formira se i površinski pokrov fosfata kako bi smanjio topljivost kalcijevih fluoridnih depozita u slini. Kalcijevi fluoridi, poput kuglastih depozita, stvaraju spremnik fluorida s naknadnim oslobađanjem kalcija, fosfata i fluorida. Cervitec gel sadržava hlorheksidin koji je prema hemijskom sastavu bis-biguanid s antibakterijskim, antikariogenim i remineralizacijskim djelovanjem i manjim toksičnim djelovanjem. Ako se Cervitec gel doda nakon tretmana caklinskih pločica zubnom pastom Tooth Mousse povećava se učinak remineralizacijskog efekta Tooth Mousseom nakon demineralizacije, tj gelovi i lakovi s velikom količinom fluorida te Tooth Mousse sam ili u kombinaciji s Cervitec gelom učinkovito inhibiraju demineralizaciju cakline.
